Bestaat Van Gend en Loos nog? Ik sta met een vriend op de Vismarkt voor Basarz, een delicatessenwinkel en wijs naar een tegeltableau dat waarschijnlijk lang geleden een ‘uithangbord’ voor van GEND & LOOS: H COLIGNON & Co was. Het is een herfstige vrijdagmiddag. Rondom ons gezellige drukte tussen de kraampjes met kaas, vis en groente.
Van Gend en Loos, dat is een begrip voor mij, maar H. Colignon & Co niet.
’s Avonds lees ik dat Van Gend & Loos al een paar jaar niet meer bestaat. Het bedrijf is zoals zoveel Nederlandse bedrijven in een fusie opgegegaan en geschiedenis geworden. Ik ontdek ook dat Van Gend en Loos van oorsprong helemaal geen Nederlands, maar een Belgisch bedrijf is.
Aan het eind van de achttiende eeuw trouwde een Antwerpse herbergier-koetsier, J.B. van Gend met een meisje Loos. Haar broer, P.J. Loos had een diligenceonderneming en na diens overlijden in 1809 werden de twee bedrijven samengevoegd en zo ontstond de Algemeene Postwagen Onderneming J.B.Van Gend & Loos.
Het bedrijf groeide en in 1839 na broederstrijd tussen België en Nederland bleef Van Gend & Loos in beide landen actief.
In de loop van de negentiende eeuw ondervond Van Gend en Loos zoveel concurrentie van de spoorwegen dat het bedrijf bijna op de fles ging, maar zover kwam het niet. Het werd in 1885 overgenomen door een van zijn eigen werknemers, Hipolyte Colignon. Deze liet het personenvervoer over aan de spoorwegen en richtte zich op het stukgoederenvervoer van en naar de stations.
Aan het begin van de twintigste eeuw kregen de spoorwegen op hun beurt te maken met concurrentie van vrachtauto’s, bussen en personenauto’s en ze richtten in 1927 de Algemeene Transport Onderneming op om het stukgoederenvervoer van en naar de stations uit te voeren. Dat zou het einde van Van Gend & Loos betekenen. Onderhandelingen leidden ertoe dat de Nederlandse Spoorwegen Van Gend & Loos in 1928 overnamen.
Rond 1980 werd het bedrijf gesaneerd en in 1986 verkocht aan Nedlloyd. Dertien jaar later ging Van Gend & Loos weer in de verkoop en in 2003 fuseerde het bedrijf en nu rijdt DHL met de paketten die vroeger door Van Gend & Loos werden vervoerd.
Aan het begin van de twintigste eeuw had Van Gend & Loos niet genoeg los en laadruimte bij het station. Daarom werd de Vismarkt gebruikt als losplaats. Daar werden de goederen overgegeven aan plaatselijke bodes. Zodat het mij nu duidelijk is hoe dat tegeltableau boven Basarz er gekomen is.