Februari (2010)

Macintosh HD:Users:fons:Desktop:Les_Très_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_février.jpg

Februari is de sprokkelmaand, beter gezegd, was de sprokkelmaand. Geen bakker sprokkelt vandaag de dag nog snoeihout bij elkaar om zijn oven heet te stoken. In de tijd waarin de gebroeders Van Limburg de plaatjes voor het getijdenboek van de hertog van Berry maakten was hout sprokkelen gewoon en ook noodzakelijk. De afbeelding van de maand februari in dit beroemde getijdenboek is een van de mooiste wintertaferelen die ik ken.  Het landschap, de huizen en de kerktoren van het dorp in de verte, de boerderij, de schapenstal, de bijenkorven, alles is bedekt met sneeuw. Een koopman drijft in dit winterlandschap een ezel beladen met koopwaar naar het dorp verderop in de heuvels. Een houthakker hakt bomen in het kale loofbos buiten de omheining. Is hij de echtgenoot van de vrouw die zich samen met twee anderen warmt aan het vuur in de boerderij? Zij is netjes gekleed in haar wijd vallende blauwe jurk, een kleurloze kat bij haar voeten. De man en de vrouw naast haar hebben hun rokken opgeschort en ze warmen ongegeneerd hun edele delen aan de vlammen van het open haardvuur. Eigenlijk kan ik ook alleen maar aan hun geschilderde, blote onderlijven zien dat ze man en vrouw zijn. Achter hen een enorm, blauw bed. Het open gesneden interieur van de boerderij contrasteert met  de winterkou buiten. Het personage dat rechts het plaatje in komt gelopen, lijdt onder de bitter kou. De adem die hij of zij uitademt wolkt omhoog in de winterlucht. We zien samengebonden bossen brandhout bij de houthakker, maar ook is er sprokkelhout binnen de omheining, tussen de schaapskooi en het woonhuis. Kraaien, wintervogels bij uitstek, hebben voedsel gevonden op het terrein van de boerderij.  

Ik kan erg lang kijken naar dit plaatje van de gebroeders van Limburg. De afbeelding verveelt me nooit. Er is zoveel op te ontdekken. Het is vooral een gezellig winterboekplaatje. Als kind al raakte ik niet uitgekeken op dit soort afbeeldingen. Uren keek ik naar heel andere plaatjes die me, toen ik ze later weer terug zag, eerlijk gezegd wel eens tegen vielen. Februari sprokkelmaand. Nergens is dat zo prachtig uitgebeeld dan in het getijdenboek van de hertog van Berry. Ou sont les neiges d’ antan.