Hoe ervaart u natuur en landschap, vraagt de provincie Groningen aan haar inwoners. Een bezorgde inwoner geeft antwoord. Het is de lucht achter Oethoezen.
Leden van de Provinciale Staten van Groningen,
Vorige week ontving ik een persbericht waarin u de inwoners van de provincie Groningen vraagt hoe zij de natuur en het landschap van hun omgeving beleven. Een goed initiatief. Ik maak graag gebruik van de door u geboden mogelijkheid tot inspraak. Ik wil me voor wat betreft het antwoord op uw vraag beperken tot het landschap boven de stad Groningen.
De lucht en de wolken
In dat open landschap vindt u geen imposante bergen, watervallen of woeste beken. Eigenlijk is het indrukwekkendste onderdeel van het Groninger land de lucht: de lucht en de wolken zijn een wezenlijk onderdeel van dat landschap. Wie uit is op het grootse in deze streken moet omhoog kijken of in de verte naar een grotendeels nog ongeschonden horizon. Zo’n ‘gave horizon’ treft u steeds minder aan in Nederland. Als de wind in mei wekenlang wisselend vanuit het noordoosten en noordwesten waait, zijn de luchtlandschappen hier imponerend.
Uniek broedgebied
Dat open weidelandschap is de laatste jaren erg veranderd, al is er nog steeds veel te genieten. Ik heb het over een stuk van onze provincie waarin u het oudste cultuurlandschap van West-Europa kunt vinden, een uniek weidevogelbroedgebied. Over het land van meeden en wierden, waar nog steeds zichtbaar is hoe de rivier de Hunze ooit vanaf Groningen naar de Waddenzee slingerde. Een landschap met rakken, sluizen, bruggetjes, zijlen en dijken, met kleine dorpjes, eeuwenoude kerkjes en karakteristieke huizen. Ik heb het over ons Groninger landschap!
Schade
In dat landschap zijn de laatste jaren dramatisch veel vogels verdwenen. Waar zijn de leeuweriken die boven me in de lucht zongen als we aan het hooien waren? Onuitstaanbaar jammer dat ze verdwenen zijn. Maar… de schade kan hersteld worden en u kunt daar een belangrijke rol in hebben!
Industrie
Het landschap is de laatste halve eeuw ook veranderd door wegen-aanleg en industrie, en dan met name de industrie die te maken heeft met gaswinning of elektriciteitstransport. Ook daar is herstel mogelijk. Desondanks, de bevingen als gevolg van de gaswinning zullen het cultureel erfgoed (kerkjes, karakteristieke huizen en dorpjes) en dus ons Groninger land mogelijk in de toekomst nog ingrijpender veranderen. Het is niet voor niets, het is treurig en tegelijkertijd zeer te prijzen dat gemeenten het cultureel erfgoed in kaart brengen voor het geval dat…
Voorzichtig
De schaalvergroting van de landbouw, de aanleg van woonwijken, gaslocaties, de autowegen en de verstedelijking van het platteland, het zijn ontwikkelingen waarbij kenmerkende elementen van het landschap die als oriëntatiepunten dienden, verdwenen zijn. Veel van onze geschiedenis en ons verleden is uit een groot gedeelte van onze leefruimte verwijderd. Laten we voorzichtig zijn met wat over is van dat landschap.
Verandering
Dit is geen pleidooi voor stilstand. Alles verandert, vanzelfsprekend en uiteraard. Ook het landschap moet veranderen. Verandering is noodzakelijk, al stemt het ons allen soms melancholiek. We hechten ons aan wat we waardevol vinden en we vinden het moeilijk als dat waardevolle verdwijnt. Niemand heeft de melancholie over ons bedreigde Groninger landschap beter verwoord dan Ede Staal. ’t Is de lucht achter Oethoezen, ’t Is ’t torentje van Spiek , Ede Staals ode aan het land waar ik woon ontroert mij. Altijd weer.
Rentmeester
Nogmaals, niets blijft zoals het is, ook het Groninger landschap niet. Dat moet niet en dat kan niet. We moeten leven en leven is bewegen, is verandering. Toch wil ik ervoor pleiten dat u als het om het Groninger land gaat ons landschap in bescherming neemt, dat u zich rentmeester voelt van ons landschap.
Uw beleid zorgde ervoor dat een aantal jaren geleden bij een ruilverkaveling mijn leefomgeving, het gebied pal boven de stad Groningen, de aandacht kreeg die het verdient. Jarenlang werden zorgvuldig de belangen van boeren, recreërende burgers en beschermers van het Groninger landschap afgewogen. Dat hebt u goed gedaan! Een relatief ongeschonden open landschap zo dicht bij de stad, daar moeten we zuinig op zijn, moet u gedacht hebben.
Hoogspanningsleiding
Veel dagjesmensen komen nu via de oude Wolddijk, fietsen langs Westerdijkshorn met zijn bijzondere toren en weem door het meedenlandschap en genieten van het zicht, de horizon, de imposante luchten. Ze vinden via het karakteristieke Wetsinge de weg naar het wierdenlandschap. Ja, Groningen is mooi en het is onbegrijpelijk dat overheidsbeleid van kort geleden nu doorkruist kan worden door overheidsbeleid dat een gigantische hoogspanningsleiding in dit open landschap nastreeft…
IJzeren hekwerk
Leg dat maar eens uit aan de bewoners van deze provincie. Stelt u zich eens voor dat dwars door dit landschap een dubbele elektriciteitsleiding komt: brede massieve palen, sommige wel 60 meter hoog in een dubbele rij, 20 meter van elkaar af, 350 meter uit elkaar. Realiseert u zich dat iedere paal twee derde van de Martinitoren is, een ijzeren hekwerk met een gordijn aan draden dat zich slingert vanuit de Eemshaven dwars door het open Groninger landschap. Deze industriële ingreep zou het einde betekenen voor dit landschap en het zou zijn aantrekkingskracht verliezen voor dagjesmensen die dicht bij de stad een middagje willen recreëren.
Rotcenten
Het Groninger landschap verdient bescherming. Houd uw rug recht. Verkwansel ons Groninger land niet voor een paar rotcenten (zo noemen wij in de wandelgang de spiegeltjes en kraaltjes) die u vanuit het ministerie van Economische Zaken worden aangeboden ter compensatie van een niet te verkopen ingreep in het landschap.
Wij, burgers, maatschappelijke organisaties, gemeenten, provincie een Kamermeerderheid en zelfs TenneT, wij zijn het eens: die hoogspanningsleiding kan en moet onder de grond. Er wordt genoeg verdiend aan het Groninger gas en aan het transport van elektriciteit door onze provincie. Het ministerie van Economische Zaken dat hier al zoveel kapot gemaakt heeft, moet de portemonnee trekken. Dat ministerie, dat constructief meedenkende burgers lijkt te minachten en inspraak tot een wassen neus maakte, staat namelijk opnieuw alleen!
Oethoezen
We moeten zuinig zijn op dat wat over is van het open Groninger weidelandschap. Dat is heel veel! Het is ‘de lucht achter Oethoezen’, boven ons Groninger landschap.
Een ijzeren gordijn, slingerend door dit open weidelandschap, dat kan beter en dat moet beter!!
Houd uw rug recht!! Op de lange termijn zal men u dankbaar zijn voor uw principiële bescherming van ons Groninger land.
Fons van Wanroij is inwoner van Westerdijkshorn