Bestaat toeval?

Mijn huis in Westerdijkshorn is afgebeeld op een schilderij van Jannes de Vries en dat is niet zo vreemd. Immers Westerdijkshorn is een gehucht waar landschapsschilders graag komen. Jannes de Vries was er direct na de oorlog. Dat bewijst de afbeelding die ik heb van zijn schilderij en hij was niet de enige. Ook Herman van Wissen, architect, kunstenaar en net als Jannes de Vries lid van De Ploeg schilderde, tekende en etste hier. Hij kocht in de jaren veertig een tweede huis in Westerdijkshorn en samen met zijn vriend Riekele Prins legde hij het landschap en ook enkele huizen in en bij Westerdijkshorn vast. Ook mijn huis en mijn tuin heeft hij geschilderd, getekend en geëtst.

Jannes de Vries, plaatste kort na de oorlog zijn schildersezel in de buurt van de Westerdijkshorner toren. Op het schilderij dat hij toen maakte, zijn de bovengrondse telefoondraden langs de weg nog te zien. Rond 1960 toen Westerdijkshorn aangesloten werd aan het elektriciteitsnet verdwenen die. Ook het schilderij dat Jannes de Vries gemaakt had verdween. Het moest bestaan hebben, dat was zeker, omdat mijn buurvrouw mij lang geleden een reproductie van het schilderij gaf, een bladzijde van een kalender die in de jaren vijftig door het Nieuwsblad van het Noorden zou zijn uitgebracht. Dat kalenderblad heeft bij mijn buren jaren aan de wand gehangen. De kleuren verbleekten in het zonlicht en aan de onderkant kwam vliegenpoep.

In de loop van de jaren heb ik heel wat pogingen gedaan het originele schilderij te achterhalen. Zonder resultaat. Mijn zoektocht langs galerieën als Muskee en Hofsteenge leverde niets op. Het Groninger museum inventariseert het werk van de Ploegschilders. Daar was men erg geïnteresseerd in mijn kalenderblad. Ik heb het opgestuurd en weer teruggekregen, maar ook zij kenden geen schilderij van Jannes de Vries met de titel Westerdijkshorn. Ik heb nog even overwogen het plaatje op internet te zetten, maar zover is het nooit gekomen. Eigenlijk had ik het opgegeven dat ik dat echte schilderij van Jannes de Vries nog eens zou zien.

Tot gisteren mijn vrouw aan het eind van de middag met haar moeder op bezoek ging bij een ernstig zieke vriendin van die moeder. Daar in het huis van de vriendin van haar moeder had ze de jas nog niet uit of stond voor een schilderij dat ze kende en ook weer niet. Het moment van ongeloof duurde niet lang. Wat ze zag aan de wand van de woning in Assen was een schilderij dat Jannes de Vries had gemaakt in Westerdijkshorn, maar de kleuren op dat schilderij waren zo anders dan die op de reproductie die ze kende dat het even duurde tot het tot haar doordrong wat ze zag. Maar niet alleen zij was stomverbaasd, ook de vriendin van haar moeder wist niet wat haar overkwam, nu ze door dit (min of meer toevallige) bezoekje erachter kwam welk stukje Groningen door Jannes de Vries was afgebeeld op haar favoriete schilderij.

Vermoedelijk is het schilderij met de titel Westerdijkshorn in de jaren vijftig gefotografeerd voor die Nieuwsbladkalender. Een precieze datering is mogelijk. Sinds zaterdag weten we dat Jannes de Vries tevreden was over het geldbedrag dat hij van het Nieuwsblad van het Noorden kreeg. Hij verkocht het schilderij voor een zacht prijsje aan iemand die hij kende, de oom van de huidige eigenaresse, omdat hij goed verdiend had aan dat kalenderblad. We weten dat die oom het schilderij aan de ouders van de vriendin van haar moeders vriendin heeft gegeven en toen die overleden waren, erfde die vriendin dat geschilderde plaatje van mijn huis in Westerdijkshorn. Toeval bestaat!