Ik ging naar Bommel

Frans Liszt zou – volgens dat verhaal – op een van zijn reizen in Nederland Zaltbommel hebben aangedaan. Wat is waar en wat is verzonnen? Het staat vast dat Liszt op zaterdag 19 november 1842 met een stoomboot over de rivier de Waal van Nijmegen naar Rotterdam voer. Of hij Zaltbommel bezocht heeft, weet niemand zeker, maar er is wel een romantisch verhaal over een toevallige ontmoeting van de componist met inwoners van Zaltbommel

Volgens dat verhaal zou Liszt op het dek van de stoomboot die hem naar Rotterdam moest brengen de klanken van het carillon van de Gasthuistoren gehoord hebben. Het was zaterdag en de stadsbeiaardier, Leenhoff, bespeelde rondom het middaguur het carillon. Liszt is zo onder de indruk van de carillonklanken die vanuit de stad over het water aan komen waaien dat hij de schipper vraagt  zijn stoomboot aan te leggen in de haven van het oude stadje. Hij loopt naar de Gasthuistoren en ontmoet de beiaardier. Deze is blij met de belangstelling van de vreemdeling voor zijn spel en hij nodigt hem uit voor de lunch. Leenhoff heeft geen idee wie hij heeft uitgenodigd. 

Thuis laat hij zijn dertienjarige dochter, Suzanne, een stukje op de piano spelen voor de in muziek geïnteresseerde gast. Liszt hoort direct dat zij een getalenteerd pianiste is en hij prijst haar de Bommelse hemel in. Dan gaat hij zelf achter de piano zitten waarna de familie van de stoel dondert van verbazing. Zoiets hebben ze nog nooit gehoord. Wie bent u, vraagt vader Leenhoff vol bewondering aan de virtuoze pianist. Dan pas maakt Liszt zich bekend.

Een mooi verhaal, maar wat is waar en wat is verzonnen? Liszt zou de getalenteerde Suzanne aangespoord hebben in Parijs aan het conservatorium te gaan studeren. Hij zou zelfs geregeld hebben dat ze  bij vrienden als gouvernante kon werken zodat ze in haar vrije tijd piano zou kunnen studeren, maar zorgde Liszt  ervoor zorgde dat Suzanne in Parijs belandde? Zeker is dat ze in 1847 naar de Franse hoofdstad reisde met haar moeder en grootmoeder. Ook weten we dat ze in 1849 of 1850 kennis maakte met de schilder Edouard Manet die ze eerst pianoles geeft en waar ze ten slotte, ook dat staat vast, in 1863 in Zaltbommel mee trouwt. Het is een prachtig verhaal: een beroemde componist komt, gelokt door carillonklanken in Zaltbommel en hij zorgt ervoor dat een andere beroemdheid trouwt met een Bommelse vrouw.